Учебник языка эсперанто. Основной курс - [59]

Ruslando estis vera naciaro, kie loĝas plej diversaj gentoj kaj paroliĝas pli ol cent malsamaj lingvoj… En rusaj Esperantlingvaj rondoj kune troviĝis kaj amikiĝis diversgentanoj, kiuj antaǔe neniam alparolus unu la alian en societa vivado. Ne mirinde estas, ke ilia entuziasmo… plenigis la Esperantan literaturon per kantoj pri homa frateco, familia rondo ktp… Tiun belan senton… oni pli malfrue nomis «interna ideo de Esperantismo». Ĝi… kunigis la Esperantistojn kun Esperanto kvazaǔ popolon kun ĝia lingvo…

Plej necesa al lingvo estas literaturo… Ankaǔ tion ĉefe zorgis la diversnaciaj Esperantistoj de vasta Ruslando. Borovko, Devjatnin, Dombrovski, Kofman, Lojko, Seleznev kaj polaj, Grabowski, Wasniewski, Blumental (Leo Belmont), jam ĉe la unua horo ilustris nian lingvon per siaj verkaĵoj…

1912 j. [E. Privat. Historio de la lingvo Esperanto. 1887-1900. Hago, 1923, с. 70-74.]

В Москве состоялась презентация книги отца Джорджа Сороса – Тиворда

В понедельник вечером в Москве в книгоиздательском центре фонда Сороса «Открытое общество» состоялась презентация книги Тиворда Сороса «Маскарад. Игра в прятки со смертью в нацистской Венгрии».

Автор книги является отцом известного предпринимателя и мецената Джорджа Сороса. Как передаёт РИА «Новости», в презентации книги приняли участие депутаты Госдумы РФ, известные журналисты, писатели, лично Джордж Сорос.

В книге рассказывается о пребывании Тиворда Сороса в России и последующем его возвращении в Венгрию.

Изначально книга была написана на языке эсперанто, а Джордж Сорос долгое время не считал нужным её издавать. Однако впоследствии английские литературные специалисты признали книгу «удивительным художественным и публицистическим документом той эпохи», и она была издана в Великобритании. Впоследствии она вышла в России, кроме того, по словам Джорджа Сороса, ей заинтересовались в США и Венгрии.

[Lenta.Ru. 05.06.2001]

Урок 20

Лексика

adepto ‘сторонник’, ‘последователь’,

admiri ‘восхищаться’, ‘любоваться’ (admirinda ‘восхитительный’, ‘превосходный’),

agrikulturo ‘сельское хозяйство’,

aranĝi ‘устроить’, ‘организовать’, ‘провести’,

balbuti ‘лепетать’,

bebo ‘младенец’,

cetera ‘прочий’,

etendi ‘простирать’, ‘протягивать’,

fervora ‘страстный’, ‘горячий’, ‘ревностный’, ‘усердный’,

firmao ‘фирма’,

fortika ‘крепкий’,

haǔto ‘кожа’ (человека или животного),

heredi ‘наследовать’,

inkluzive ‘включительно’,

insulo ‘остров’,

juro ‘юриспруденция’, ‘право’,

kadro ‘рама’, ‘рамка’, ‘кадр’,

kamelo ‘верблюд’,

konfirmi ‘подтвердить’,

konstanta ‘постоянный’,

linio ‘линия’, ‘строка’,

mapo ‘географическая карта’,

mezuri ‘мерить’,

miraklo ‘чудо’,

noto ‘заметка’, ‘запись’, ‘отметка’, ‘примечание’,

observi ‘наблюдать’,

Pacifiko ‘Тихий океан’,

prismo ‘призма’,

prospekto ‘проспект’, ‘описание’,

radio 1) ‘радио’, 2) ‘луч’ (radii ‘излучать’, ‘сиять’),

rimedo ‘средство’,

sojlo ‘порог’,

tavolo ‘слой’,

trajno ‘поезд’,

varo ‘товар’.

Без перевода: akademio, almanako, festivalo, filatelo, filozofo, geografo, kontinento, logiko, miniaturo, olimpia, romantiko, stilo, temperamento, termino, tropiko.

Словоупотребление

20-1. Следующие слова необходимо употреблять в таких значениях: demandi ‘спрашивать’ (а не ‘просить’); estimi ‘уважать’ (а не ‘полагать’, ‘оценивать’); gajni ‘выиграть’ (а не ‘зарабатывать’); konferenco ‘конференция’ (а не ‘лекция’); placo ‘площадь’ (а не ‘место’); poemo ‘поэма’ (а не ‘стихотворение’); profesoro ‘профессор’ (а не ‘учитель’); rendevuo ‘свидание’ (а не ‘заседание’, ‘слет’, ‘конференция’); senco ‘смысл’ (а не ‘направление’); tempo ‘время’ (а не ‘погода’).

Lando, kiu ne estas sur la mapo

La lando Esperantujo. Ne serĉadu tiun landon sur la mapo – ĝin ne notis la ĉiosciantaj geografoj. Kaj tamen Esperantujo ekzistas – ĝi etendiĝas sur la tuta terglobo, ĝin enloĝas homoj de ĉiuj sociaj tavoloj – laboristoj kaj ŝtatestroj, lernejanoj kaj akademianoj; homoj de ĉiuj aĝoj – de balbutantaj beboj ĝis centjaraj maljunuloj; homoj de ĉiuj nacioj kaj haǔtkoloroj; homoj de ĉiuj profesioj, okupiĝoj, hobioj, interesoj, temperamentoj. Esperantujo estas la mondo en miniaturo. La mondo estas grandega kaj malfacile ĉirkaǔrigardebla. Tra la prismo de Esperantujo estas pli facile ĉirkaǔrigardi kaj kompreni la mondon.

Kio do unuigas la homojn en Esperantujo? Unue – la aspiro fortikigi la pacon kaj interkompreniĝon inter la popoloj. Due – la internacia lingvo Esperanto, kiu heredis ĉion plej bonan, logikan, esprimkapablan, kio ekzistas en naciaj lingvoj. Malgraǔ tio, ke esperantujanoj loĝas en Arkto kaj en tropikoj, sur montoj kaj sur Pacifikaj insuloj, sur ĉiuj kontinentoj, ili bonege komprenas unu la alian pro la admirinda unueco de la lingvo. Se en esperantlingvaj revuoj ne starus subskriboj sub artikoloj, oni ne kapablus difini laǔ la stilo, en kiuj landoj loĝas ties aǔtoroj.

Centmiloj da esperantujanoj legas en la Internacia lingvo beletrajn, soci-politikajn, scienc-teknikajn librojn, centon da revuoj, aǔskultas dekon da radiostacioj, rigardas spektaklojn kaj kinofilmojn, korespondas, kantas, parolas dum kongresoj kaj renkontiĝoj, en tendaroj kaj kluboj. Esperanto estas ne simple lingvo, sed ankaǔ rimedo de pacbatalo; ĝi estas romantiko, ĝi estas interesa kaj utila ŝatokupo.