Перловый суп - [51]

Шрифт
Интервал

Літва ў той час была не краінай Еўрасаюза, а адной з пятнаццаці савецкіх сацыялістычных рэспублік, таму Яўген Дамінікавіч знайшоў нас у савецкай сацыялістычнай міліцыі слаба жывымі, бо ўсю ноч нас не слаба мяцелілі: мы адмаўляліся адказваць на пытанні (каб нас не вытурылі з работы), адкуль мы ёсць і хто мы ёсць такія, а ніякіх дакументаў пры сабе не мелі. Навошта нам мець пры сабе нейкія дакументы, калі не было мяжы паміж Літвой і Беларуссю...

«Ну, ё..! — вылаяўся Будзінас, убачыўшы, якія мы прыгажуны, і выслухаўшы ідыёцкую гісторыю пра масліны. -  Яны мне тыя масліны на белым сподачку пададуць!»

Ен доўга не мог зразумець сутнасць канфлікту ў рэстаране, у якім масліны нібыта былі і ў той жа час іх не было, а калі зразумеў, дык падняў пабытовы канфлікт на ідэалагічны, дзяржаўны ўзровень, падаўшы сутнасць ягоную зусім не так, як падаваў яе касаваты афіцыянт (які мяцеліў нас разам з ментамі) дый мы самі.

Для пачатку Яўген Дамінікавіч папрасіў начальніка пастарунка, у якім нас трымалі і мяцелілі, дазволіць яму патэлефанаваць з ягонага кабінета галоўнаму рэдактару газеты «Komjaunimo tiesa» — члену Цэнтральнага Камітэта Камуністычнай партыі Літвы. Не дазволіць гэтага начальнік пастарунка не мог, а галоўны рэдактар не мог у такой сітуацыі не заступіцца за дарагіх гасцей, беларускіх сяброў, вядомых журналістаў.

«Вы не бачыце больш за дзве масліны ў салянцы! — адразу ж пасля тэлефонных перамоў папёр Будзінас на начальніка пастарунка. — 3 боку журналістаў хуліганства? Згодны, няхай. А прычына? Што з другога боку? Русафобія (беларусаў тады, як і цяпер, паўсюль і нават у Літве лічылі рускімі)! Нацыяналізм! Ці вы сапраўды будзеце мне даводзіць, што, калі ў рэстаране ёсць масліны, дык іх можна падаць толькі ў салянцы, а асобна — не? Ды гэта відавочны здзек! Нецярпімасць! Дыскрымінацыя! Па нацыянальнай прыналежнасці! Заўтра я напішу пра гэта ва ўсе газеты — і ў вас пальцамі будуць тыкаць! Вас і ўчастковых у міліцыі не пакінуць, а не тое што начальнікаў, калі не разумееце, што да чаго!..» I гэтак далей, і далей — пра савецкі інтэрнацыяналізм, дружбу народаў, нацыянальную палітыку партыі, якой ці сапраўды не разумеюць, ці, што яшчэ горш, не жадаюць разумець асобныя, той жа партыяй на высокія пасады пастаўленыя, адказныя работнікі органаў.. I ўсё гэта ён вымаўляў, тыкаючы пад нос начальніку пастарунка чырванаскурае пасведчанне з залатым цісненнем на вокладцы: ЦК ЛКСМБ. На звароце вокладкі было напісана: редакцыя газеты «Знамя юности», — але зварот вокладкі чырванаскурага пасведчання Яўген Дамінікавіч не надта стараўся паказваць.

Гэта быў спектакль, які трэба было бачыць... Начальнік пастарунка прапанаваў работніку ЦК ЛКСМБ машыну, каб ён ехаў на ёй са сваімі сябрамі-хуліганамі, куды захоча, абы далей — хоць у Мінск. Але Яўген Дамінікавіч не хацеў машыны, ён хацеў масліны! Прычым, у тым жа рэстаране, і каб іх падаваў той жа афіцыянт, які ўчыніў здзек над лепшымі беларускімі журналістамі — супрацоўнікамі сакратарыяту!

На банкет з маслінамі начальнік пастарунка, як ні ламаў яго Будзінас, усё ж не падламаўся. I машыны ўрэшце не даў — у Мінск мы паехалі цягніком. I ў дарозе, у буфеце цягніка з лятучай назвай «Чайка», якая так хораша рыфмавалася са словам чарка, першы наш тост быў за Будзінаса, які ў Мінск з намі не паехаў, зноў застаўшыся ў Вільні па тых жа сямейных, як ён сказаў нам, абставінах.

Дарога №1

У другой палове 1980-х гадоў, калі да ўлады прыйшоў Міхаіл Гарбачоў, усплылі чуткі, пачаліся размовы пра стварэнне новага — ва ўсіх сэнсах новага для Беларусі — часопіса. Яўген Будзінас лічыўся тады (па-мойму, Генадзь Лісічкін з Анатолем Стрэляным такую сінекуру для яго прыдумалі) уласным карэспандэнтам часопіса «Дружба народов» па Беларусі, прападаў у Маскве, і я папрасіў яго дазнацца, ці ёсць у чутках пра новы часопіс хоць нешта рэальнае. Аказалася, ёсць, і Яўген Дамінікавіч нават ведае, хто будзе галоўным рэдактарам.

— Хто? — спытаўя.

— Ты, — адказаў Яўген Дамінікавіч. — Калі ўступіш у партыю. Калі ж не ўступіш, дык галоўным рэдактарам будзе...

Ён назваў прозвішча чалавека, якога я... зрэшты, гэта не істотна.

Пасля перамоў і кансультацый з партыйцам Генадзем Бураўкіным і беспартыйным Рыгорам Барадуліным у партыю я ўступіў.

Часопісы ў той час ствараліся не за дзень, цягнулася ўсе даволі доўга — і я ўжо падумваў, што чырвоным партыйным білетам (які, між іншым, у гады публічных пакаянняў не парваў і не выкінуў) сэрца сваё палю дарма. Але восенню 1986 года мяне выклікалі ў Маскву ў ЦК камсамола, а вясной 1987 — у ЦК КПБ. I першым чалавекам, якога — пасля паставога — убачыў я ў Цэнтральным камітэце Камуністычнай партыі Беларусі, быў уласны карэспандэнт усесаюзнага часопіса «Дружба народов» Яўген Будзінас.

— Ты кнігу ўзяў?.. — спытаў ён, спускаючыся насустрач мне па лесвіцы. — Калі не ўзяў, дык наверх не фіг падымацца.

Я не ўцяміў:

— Якую кнігу?..

Ніякай кнігі — і ён гэта бачыў — у мяне не было, і Будзінас пачаў мне даводзіць, што Яфрэмка (гэта значыць, першы сакратар ЦК КПБ Яфрэм Яўсеевіч Сакалоў), да якога выкліканы я для размовы пра новы часопіс і для блаславення на рэдактарства, мае гэтакі бзік, што, калі да яго прыходзіць нейкі літаратар, дык ён, Яфрэмка, толькі аднаго чакае і пра адно думае: як, якімі словамі той літатар надпіша яму сваю кнігу? Без кнігі ў кабінет ягоны лепш не заходзь, бо з гаворкі нічога не выйдзе, хіба што лажа, і яму, Будзінасу, дзіўна, чаму Печань (гэта значыць, сакратар ЦК па ідэалогіі Пячэннікаў) нічога пра бзік Яфрэмкі мне не сказаў — ці не хоча тым самым Печань мяне падставіць?


Еще от автора Евгений Доминикович Будинас
Дураки

Все лица и события, описанные в этой книге, подлинные. Любые несовпадения имен, названий, фактов - случайность или оплошность автора, за что он приносит свои извинения читателю.


Давайте, девочки

Книга, как эта, делается просто. Человек вступает в жизнь и горячо влюбляется. Он тут же берется за перо – спешит поведать миру об этих «знаменательных» событиях. Периодически отвлекаясь, он проживает бурную жизнь, последний раз влюбляется и едва успевает завершить начатое в юности повествование, попытавшись сказать о Любви так, как еще никто никогда об этом не говорил.


Промежуточный человек

Действие романа Е. Будинаса «Промежуточный человек» происходит в большом городе и в маленькой деревушке Уть, где один преуспевающий молодой человек строит себе дачу-поместье. Делает он это, мастерски используя особенности и слабости нашей хозяйственно-бюрократической системы. Им движет не столько материальный интерес, сколько азарт своеобразного художника, решившего доказать друзьям-скептикам, что прочная система может обеспечить человеку благополучие, если жить по ее законам. «Если есть забор, — говорит этот персонаж, — то в условиях реального социализма должна быть и дырка в заборе».


Рекомендуем почитать
Блюз перерождений

Сначала мы живем. Затем мы умираем. А что потом, неужели все по новой? А что, если у нас не одна попытка прожить жизнь, а десять тысяч? Десять тысяч попыток, чтобы понять, как же на самом деле жить правильно, постичь мудрость и стать совершенством. У Майло уже было 9995 шансов, и осталось всего пять, чтобы заслужить свое место в бесконечности вселенной. Но все, чего хочет Майло, – навсегда упасть в объятия Смерти (соблазнительной и длинноволосой). Или Сюзи, как он ее называет. Представляете, Смерть является причиной для жизни? И у Майло получится добиться своего, если он разгадает великую космическую головоломку.


Гражданин мира

В книге рассказывается история главного героя, который сталкивается с различными проблемами и препятствиями на протяжении всего своего путешествия. По пути он встречает множество второстепенных персонажей, которые играют важные роли в истории. Благодаря опыту главного героя книга исследует такие темы, как любовь, потеря, надежда и стойкость. По мере того, как главный герой преодолевает свои трудности, он усваивает ценные уроки жизни и растет как личность.


Особенный год

Настоящая книга целиком посвящена будням современной венгерской Народной армии. В романе «Особенный год» автор рассказывает о событиях одного года из жизни стрелковой роты, повествует о том, как формируются характеры солдат, как складывается коллектив. Повседневный ратный труд небольшого, но сплоченного воинского коллектива предстает перед читателем нелегким, но важным и полезным. И. Уйвари, сам опытный офицер-воспитатель, со знанием дела пишет о жизни и службе венгерских воинов, показывает суровую романтику армейских будней. Книга рассчитана на широкий круг читателей.


Идиоты

Боги катаются на лыжах, пришельцы работают в бизнес-центрах, а люди ищут потерянный рай — в офисах, похожих на пещеры с сокровищами, в космосе или просто в своих снах. В мире рассказов Саши Щипина правду сложно отделить от вымысла, но сказочные декорации часто скрывают за собой печальную реальность. Герои Щипина продолжают верить в чудо — пусть даже в собственных глазах они выглядят полными идиотами.


Деревянные волки

Роман «Деревянные волки» — произведение, которое сработано на стыке реализма и мистики. Но все же, оно настолько заземлено тонкостями реальных событий, что без особого труда можно поверить в существование невидимого волка, от имени которого происходит повествование, который «охраняет» главного героя, передвигаясь за ним во времени и пространстве. Этот особый взгляд с неопределенной точки придает обыденным события (рождение, любовь, смерть) необъяснимый колорит — и уже не удивляют рассказы о том, что после смерти мы некоторое время можем видеть себя со стороны и очень многое понимать совсем по-другому.


Голубь с зеленым горошком

«Голубь с зеленым горошком» — это роман, сочетающий в себе разнообразие жанров. Любовь и приключения, история и искусство, Париж и великолепная Мадейра. Одна случайно забытая в женевском аэропорту книга, которая объединит две совершенно разные жизни……Май 2010 года. Раннее утро. Музей современного искусства, Париж. Заспанная охрана в недоумении смотрит на стену, на которой покоятся пять пустых рам. В этот момент по бульвару Сен-Жермен спокойно идет человек с картиной Пабло Пикассо под курткой. У него свой четкий план, но судьба внесет свои коррективы.